Anders bevoegden zijn vaak vakprofessionals in bijvoorbeeld het domein van kunst of natuur & techniek. Maar ook studenten worden ingezet om de werkdruk van leerkrachten te verlichten of het onderwijs te verrijken. StudyTree is gespecialiseerd in het werven, inzetten en begeleiden van schoolstudenten. ‘Studenten zijn goed coachbaar, het geeft frisse energie in de school en kan een talentpool zijn.’
Jasper Reinders
Jasper Reinders is medeoprichter en hoofd onderwijs bij StudyTree. Diensten zijn onder andere het verzorgen van lessen met eigen docenten, het ontwikkelen van curricula, het ontwikkelen van examens en de inzet van assistenten binnen het primair onderwijs. Met het project SchoolStudent worden studenten met interesse in het onderwijs ingezet als ondersteuners in het primair onderwijs om het lerarentekort tegen te gaan.
Esther de Vries
Esther de Vries was ten tijde van dit interview locatieleider van Spring High, een leergemeenschap in Nieuw-West van basisschool tot voortgezet onderwijs (mavo, havo, vwo). Daarnaast is zij maatschappelijk ondernemer binnen het onderwijs. In die hoedanigheid is zij ook schoolcontactpersoon voor andersom.amsterdam. Esther helpt schooldirecteuren bij het anders organiseren van het onderwijs.
Hoe zijn jullie met elkaar in contact gekomen?
Esther: ‘Op een bijeenkomst van aanbieders van andersom.amsterdam. Omdat ik goede verhalen hoorde over de inzet van studenten via StudyTree, wilde ik dat op onze eigen school uitproberen. Wij werken op onze (startende) onderbouw van Spring High met leerjaar 1 tot en met 6 in wisselende samenstelling, afhankelijk van het aanbod en de behoefte van leerlingen, met een bevoegd leerkracht en een zij-instromer. Onze zij-instromer had recht op op studieverlof. Het leek mij een goede kans om dit met studenten thematisch op te lossen.’
‘Het geeft frisse energie in de school’
Esther de Vries – locatieleider van Spring High enschoolcontactpersoon andersom.amsterdam
Op welke manier hebben jullie het onderwijs vorm gegeven?
Esther: ‘Wij vroegen nogal wat: 8 lessen geven over het thema Toekomst aan een groep 1 tot en met 6 waarbij we graag willen dat de leerlingen eerst zelf mogen uitproberen en ontdekken. Na een eerste gesprek met Jasper kwamen een tijdje later twee jonge mensen met kratten vol met materiaal en ideeën kennismaken. Dat vond ik zo positief. Zij kwamen zelf met het voorstel om de groep niet te splitsen, maar zo te differentiëren in het aanbod dat de lessen bij alle leerlingen aansloten.’
Jasper: ‘Wij hebben al voor meer scholen binnen Stichting Openbaar Basisonderwijs Westelijke Tuinsteden (STWT) gewerkt. Vanuit SchoolStudent kom ik het liefst ruim van tevoren en luister dan in eerste instantie wat er nodig is en hoe wij kunnen helpen bij de oplossing. Zoekt een school werkdrukverlichting of verrijking van het onderwijs? Ik houd bij de oplossing zo goed mogelijk rekening met de leeftijd van de leerlingen, de samenstelling van de school en de manier waarop een school zelf werkt. In dit geval hebben we gewerkt volgens Ontwerpend & Ontdekkend leren en volgens de SLO-doelen.’
Esther: ‘Het grote risico van de inzet van professionals van buiten is altijd of het pedagogisch in orde blijft. In het verleden heb ik mindere ervaringen opgedaan. Dan moest er na les 3 of 4 toch een leerkracht bij gaan zitten omdat er geen veilige sfeer was. In dit geval is dat heel goed gegaan, zeker gezien de vrije setting en de uitdagende lesstof. Wat ook enorm helpt, is dat de studenten voortdurend met z’n tweeën waren. Meer handen en ogen helpen natuurlijk om de sfeer veilig te houden. Het leek bijna vanzelf te gaan, we zagen kinderen aan gaan en opbloeien. Dat is zo waardevol.’
Wat zijn aanbevelingen voor andere scholen om dit voor elkaar te krijgen?
Jasper: ‘De investering aan de voorkant! Hoe hoog de nood ook is, het is zaak om uit de ad hoc flow te komen. Vanuit onze organisatie voer ik van tevoren het gesprek, begeleid de schoolstudenten en evalueer hun inzet.’
Esther: ‘Vanuit de school is het belangrijk om de studenten te ontvangen en een rondleiding te geven. Ik heb de studenten de teamkamer laten zien en daar waren ze voor en na de lessen ook veelvuldig te vinden, waardoor Spring High ook een beetje hun school werd. Het is ook belangrijk dat de studenten een aanspreekpunt hebben gedurende de dag. Dat was in dit geval de vaste leerkracht, maar zij hoefde zelf niet in de klas te blijven gedurende de lessen. Daardoor ontstond er ook weer tijd voor haar voor andere taken.’
Wat voor soort schoolstudenten werken voor StudyTree?
Jasper: ‘Het zijn wo-studenten die graag een maatschappelijk relevante bijbaan willen. Vaak doen ze ook een sociaal wetenschappelijke, psychologische of pedagogische opleiding, maar dat hoeft helemaal niet. Omdat studenten hun roosters aan het begin van het jaar al hebben, kunnen wij met hen goed van tevoren afspraken maken over de inzet, in sommige periodes meer dan tien uur in de week. Diensten die we verlenen, zijn bijvoorbeeld het helpen bij ondersteunend of verdiepend onderwijs of het zijn van assistent in de klas. Ook ondersteunen schoolstudenten van ons de professionals bij de OBA Maakplaats.’
Esther: ‘Het zou natuurlijk geweldig zijn als een deel van deze studenten later ook zou doorstromen naar een baan in het onderwijs, maar dat is niet het primaire doel. Ik heb al wel gehoord dat er scholen zijn die al een tijd geen open sollicitaties meer hoeven uit te zetten, omdat ze via externe partijen talenten scouten.’
Smaakt deze samenwerking naar meer?
Esther: ‘Het is ons zeer goed bevallen! We waren voor dit schooljaar alweer met elkaar aan het doorontwikkelen voor 8 nieuwe lessen rond het thema Verbindingen. Je zoekt bij externen toch input op de domeinen waarin een externe partij iets aanvult wat er op school nog niet is. Uiteindelijk is het voor dit schooljaar net anders gelopen omdat wij een vast iemand op de formatie konden krijgen met die expertise, maar ik zou deze manier van werken andere directeuren zeker aanraden. Het inzetten van schoolstudenten geeft frisse energie in de school; het waren leuke, jonge mensen die heel coachbaar waren. Bovendien: omdat het studenten zijn, is het uurloon heel redelijk. Vanuit de NPO-gelden of uit een ander potje is het goed te financieren, zeker als de leerdoelen van basisvaardigheden in het lesprogramma opgenomen kunnen worden.’
Hoe zien jullie op lange termijn de inzet van andersbevoegden in de scholen?
Esther: ‘Zowel vanuit mijn rol als directeur als schoolcontactpersoon bij andersom.amsterdam krijg ik natuurlijk veel mee van het lerarentekort. We moeten inzetten op behoud van leerkrachten en verrijking van het aanbod. Er wordt nu door leraren, directeuren, besturen en de gemeente nagedacht over lange termijn oplossingen, waarbij het onderwijs, de voorschoolse opvang, de naschoolse opvang en organisaties zoals StudyTree allemaal een rol kunnen spelen. Wie weet geven leerkrachten over een aantal jaar van half negen tot half één de basisvakken en zorgen andere professionals dat leerlingen tot vijf uur in de middag andere talenten ontwikkelen. Het belangrijkste nu is dat de balans in de scholen terugkomt en we uit de ad hoc flow komen.’
Jasper: ‘Daar ben ik het heel erg mee eens. Hoe eerder scholen bezig zijn met formeren en slim organiseren, hoe beter andere partijen kunnen ondersteunen. Ik hoop dat schooldirecteuren ook bij elkaar gaan kijken en ervaringen gaan uitwisselen over mogelijke oplossingen.’
